Umowa kredytowa to nieodłączny element zaciągania zobowiązania w banku. Często traktujemy ją jako zło konieczne, którego i tak nie zrozumiemy. W rzeczywistości jest to jednak bardzo ważny dokument, który chroni nie tylko interesy banku, ale także kredytobiorcy. Wielokrotnie może się ona okazać przydatna, czy to podczas prowadzenia sporu z kredytodawcą, czy po prostu do tego, aby znaleźć informacje na temat warunków naszego zobowiązania. W takim razie co trzeba wiedzieć o umowie kredytowej? Czym jest umowa kredytowa? Umowa kredytowa jest dokumentem, w którym bank zobowiązuje się wypłacić kredytobiorcy określoną sumę, w zamian za terminowy jej zwrot wraz ze wszystkimi kosztami (odsetkami, prowizją, kosztami ubezpieczenia i innymi). Oczywiście, w praktyce zawarte jest w nim także wiele innych istotnych informacji, których ilość zależy w dużej mierze od stopnia skomplikowania kredytu. Umowa kredytowa dla kredytu hipotecznego może liczyć lekką ręką kilkadziesiąt stron, podczas gdy przy braniu sprzętu na raty 0% prawdopodobnie będziemy musieli zapoznać się jedynie z kilkoma. Co musi zawierać umowa kredytowa? Rzadko kiedy dwie umowy kredytowe są identyczne, a różnice potrafią wykraczać daleko poza same dane kredytodawcy i kredytobiorcy. Są jednak pewne elementy wspólne, która musi zawierać każda umowa kredytowa, aby chronić interesy obu stron. Mowa tutaj o: danych kredytobiorcy i banku;kwocie kredytu i walucie, w jakiej zostanie on udzielony;wysokości prowizji banku;sposobie wykorzystania przyznanych środków, o ile jest to kredyt celowy;zasadach spłaty zobowiązania (w jaki sposób i w jakim terminie będzie ono spłacane);wysokości oprocentowania;sposobie zabezpieczenia – jeśli kredyt jest zabezpieczony;zakresie, w jakim bank może kontrolować kredytobiorcę;ustaleniach odnośnie tego, gdzie i w jaki sposób nastąpi wypłata środków;warunkach, które muszą zostać spełnione, aby kredyt został wypłacony;postanowieniach odnośnie wszelkiego rodzaju opłatach dodatkowych. Ponadto w umowie powinny znaleźć się również informacje w kwestii ewentualnych kar za opóźnienia w spłacie, a także możliwości zawierania aneksów do umowy i modyfikowania harmonogramu spłaty kredytu. Im więcej danych zawierać będzie umowa kredytowa, tym mniejsze szanse, że kiedyś zostaniemy przez bank w jakiś sposób zaskoczeni. Dlatego warto zwracać uwagę na wszystkie, nawet pozornie nieistotne elementy umowy, ponieważ może się później okazać, że mimo wszystko będą przydatne. Wypowiedzenie umowy kredytowej Wypowiedzenie umowy kredytowej może nastąpić na kilka sposobów: za porozumieniem stron, z inicjatywy dłużnika bądź z inicjatywy banku. Najczęściej spotykanym przypadkiem jest wypowiedzenie umowy przez bank. Może ono nastąpić w kilku ściśle określonych przypadkach: odkryto, że kredytobiorca podał bankowi we wniosku nieprawdziwe informacje;znacznie obniżyła się zdolność kredytowa kredytobiorcy;spadła wartość nieruchomości bądź ruchomości będącej zabezpieczeniem kredytu;kredyt nie jest spłacany w terminie;środki zostały wydane niezgodnie ze wskazanym celem kredytu. Wypowiedzenie umowy kredytowej jest dla dłużnika bardzo niekorzystną sytuacją. Oznacza to bowiem, że ma on tylko 30 dni (lub 7 dni, jeśli jest zagrożenie, że ogłosi on upadłość konsumencką) na spłatę całości zadłużenia, co w wielu przypadkach jest niewykonalne. Można w takim wypadku próbować odwoływać się od decyzji banku, aczkolwiek często po wypowiedzeniu umowy i braku spłaty sprawa kierowana jest do sądu, po czym następuje egzekucja komornicza. Dlatego też powinniśmy zadbać, aby do takiej sytuacji nie doszło, na przykład w porę dokonując restrukturyzacji kredytu. Odstąpienie od umowy kredytowej Odstąpienie od umowy kredytowej i wypowiedzenie umowy kredytowej to wyrażenia, które często używane są zamiennie. Jest to oczywiście błąd, ponieważ w rzeczywistości działają one na zupełnie innych zasadach. Powyżej wyjaśniono, czym jest wypowiedzenie umowy, jak więc działa odstąpienie od niej? Odstąpić od umowy kredytowej (zarówno zwykłego kredytu gotówkowego, jak i kredytu hipotecznego) możemy w ciągu 14 dni od jej podpisania z dowolnej przyczyny. Nie musimy naszej decyzji w żaden sposób uzasadniać, ponieważ bank nie ma możliwości naszej decyzji o odstąpieniu od kredytu odrzucić. Następnie zobowiązani jesteśmy w ciągu 30 dni zwrócić całość pożyczonej kwoty, wraz z odsetkami naliczonymi od momentu otrzymania środków do momentu spłaty zobowiązania. Umowa kredytowa – kiedy jest nieważna? Istnieją przypadki, w których może się okazać, że umowa kredytowa jest nieważna. Ma to miejsce na przykład wtedy, kiedy: kredyt został wyłudzony na fałszywe dane;kredytobiorca nie miał pełnej zdolności do czynności prawnych (był ubezwłasnowolniony bądź małoletni);w umowie zawarte były niedozwolone (abuzywne) klauzule. Klauzule abuzywne to takie zapisy w umowie, które w rażący sposób narażają prawa kredytobiorcy. Ich przykładem może być zawarcie w umowie zapisu, że jego udzielenie uzależnione jest od zakupu przez kredytobiorcę produktu dodatkowego (na przykład karty kredytowej) lub otwarcie konta w danym banku. Przykładem klauzuli abuzywnej może być również zawarcie w umowie minimalnej wysokości niektórych opłat, ale pominięcie wysokości maksymalnej, tworząc w ten sposób możliwość obciążenia klienta ogromnymi kosztami. Czy powinno się dokładnie czytać umowę kredytową? Wielu Polaków otwarcie deklaruje, że umowy kredytów lub pożyczek czyta jedynie powierzchownie, dopiero po ich podpisaniu lub nawet wcale. Jest to poważny problem, ponieważ brak znajomości podpisanej umowy nie oznacza wcale, że jej zapisy nas nie obowiązują – wręcz przeciwnie. Po pewnym czasie może się okazać, że treść umowy jest dla nas niekorzystna, a my nie będziemy mogli nic w tej kwestii zrobić. Argument, że nie podpisalibyśmy jakiejś umowy, gdybyśmy wiedzieli, że znajduje się w niej określony zapis, na nic nam się nie zdadzą. Wyjątkiem jest, jak już wspomniano, sytuacja, w której treść umowy jest niezgodna z prawem, w takim wypadku faktycznie może się ona okazać niewiążąca. Zazwyczaj jednak umowa nie będzie stała w sprzeczności z prawem, a więc będziemy po prostu zmuszeni, aby zastosować się do tego, na co się przecież zgodziliśmy. Dlatego też tak ważne jest, aby czytać umowy, zwłaszcza te dotyczące zobowiązań finansowych. Nie da się ukryć, że są one z reguły długie i nużące, aczkolwiek może się okazać, że czas poświęcony na przebrnięcie przez nie nam się opłaci. Nie chodzi nawet o to, że ktoś będzie nas próbował oszukać – może się po prostu okazać, że o jakiś detal zapomnieliśmy zapytać, a podczas czytania umowy zwrócimy na niego uwagę i sprawi on, że umowa będzie dla nas nieatrakcyjna. Źródło: https://prnews.pl/12-proc-polakow-czyta-umowy-dopiero-po-ich-podpisaniu-447778 Czym jest aneks do umowy? Aneks do umowy kredytowej to dokument, za pomocą którego można dokonać zmian względem dotychczasowej treści umowy. Stosuje się go najczęściej do tego, aby zmodyfikować warunki spłaty kredytu (czyli na przykład wydłużyć okres kredytowania). Sporządzenie aneksu do umowy nie jest bezpłatne – musimy przygotować się na to, że w zależności między innymi od tego, co będzie on zawierał, jego koszt może wynosić kilkaset złotych, a w skrajnych przypadkach nawet kilka tysięcy złotych. Umowa kredytowa – podsumowanie Umowa kredytowa to dokument, który nie cieszy się dużą sympatią. Potrafi ona być naprawdę długa i skomplikowana, co znacząco zniechęca do jej przeczytania, a nawet przewertowania. Mimo wszystko jednak warto poświęcić nieco czasu, aby się z nią zapoznać, zwłaszcza, jeśli mowa o kredycie hipotecznym bądź kredycie gotówkowym na wysoką kwotę. W takim wypadku niewiedza na temat niektórych zawartych w niej klauzul może mocno nam w przyszłości zaszkodzić. Na szczęście jednak niektórzy kredytodawcy podejmują starania, aby uprościć umowy kredytowe i sprawić, aby ich czytanie (i, co równie ważne, zrozumienie) było łatwe i szybkie, nawet dla laika w zakresie prawa i bankowości. Istnieją także rozwiązania prawne, które pozwalają walczyć z umowami zawierającymi skrajnie szkodliwe klauzule.
