Kredyty hipoteczne w Polsce są niezwykle popularne, szczególnie wśród ludzi młodych, ponieważ mało kogo stać na zakup własnego mieszkania za gotówkę. Wejście w kilkudziesięcioletnią relację z bankiem często może być jedynym dostępnym sposobem na pozyskanie własnego lokum. Tylko co jeśli w pewnym momencie będziemy chcieli tą nieruchomość sprzedać? Powodów może być wiele – na przykład przeprowadzka z powodu ciekawej oferty pracy czy powiększenie się rodziny i związane z tym inne potrzeby mieszkaniowe. Niezależnie od przyczyn naszej decyzji, wraz z nią pojawia się wiele pytań. Czy można sprzedać mieszkanie z kredytem? Jeśli tak, to jak sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym? Co warto na temat całego tego procesu wiedzieć? Czy można sprzedać mieszkanie z kredytem? Wątpliwości w sprawie tego, czy można sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym wywodzą się zazwyczaj z faktu, że po zaciągnięciu zobowiązania bank zawsze zostaje wpisany do księgi wieczystej nieruchomości. Wbrew pozorom nie ma to jednak dużego znaczenia w kontekście sprzedaży domu czy mieszkania. Przy zabezpieczeniu kredytu hipoteką bank uzyska prawa do nieruchomości dopiero, kiedy kredytobiorca okaże się niewypłacalny i nie będzie w stanie dalej spłacać kredytu. Jeśli spłacamy kredyt terminowo, to nie mamy się czego obawiać, bowiem to my jesteśmy właścicielem nieruchomości i mamy możliwość dysponowania nią, w tym jej sprzedaży. Czy w takim razie można sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym bez zgody banku? Nie, ponieważ sprzedaż mieszkania z kredytem będzie wymagała wystawienia przez bank zaświadczenia o kwocie pozostałej do zapłaty, a także promesy odnośnie wykreślenia z księgi wieczystej i pozwolenia na wcześniejszą spłatę zobowiązania. Źródło: https://pieniadze.rp.pl/finanse-domowe/budzet-rodzinny/21178-wczesniejsza-splata-kredytu Jak sprzedać mieszkanie z kredytem? Proces sprzedaży mieszkania z kredytem jest stosunkowo złożony, co nie oznacza, że bardzo trudny do przeprowadzenia. Wystarczy, że zastosujemy się do poniższych instrukcji, a jego pomyślne ukończenie nie powinno być dla nas żadnym problemem. W pierwszej kolejności powinniśmy skierować się do banku, w którym spłacamy kredyt hipoteczny, a następnie poprosić o zaświadczenie o stanie naszego zadłużenia. Powinno ono zawierać nie tylko samą sumę, która pozostała nam do zapłaty, ale także także chociażby nasze dane (w tym numer rachunku bankowego przeznaczony do spłaty kredytu) i zgodę banku na przedterminową spłatę zadłużenia. Rozpocząć poszukiwania kupca możemy dokładnie tak, jak w przypadku tradycyjnej sprzedaży nieruchomości – wystawiając ogłoszenia na portalach aukcyjnych i w gazetach, a także kontaktując się z biurem nieruchomości. W każdym ogłoszeniu powinniśmy wyraźnie zamieścić informację o tym, że dana nieruchomość obciążona jest hipoteką. Kiedy już znajdziemy potencjalnych nabywców, dalsze postępowanie zależy od tego, czy kupujący będzie od nas kupował mieszkanie lub dom za gotówkę, czy zamierza na ten cel zaciągnąć kredyt hipoteczny. W obu przypadkach powinniśmy sporządzić umowę przedwstępną i pobrać od nabywcy zaliczkę, natomiast, jeśli na zakup nieruchomości brany będzie kredyt, nie obejdzie się bez poświadczenia jej przez notariusza. Odebranie od kupującego zaliczki pozwoli na uzyskanie z banku tak zwanej promesy, czyli obietnicy wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej po całkowitej spłacie kredytu. Co ważne, taka promesa ważna jest jedynie 30 dni. Nie warto więc się po nią udawać, jeżeli zawrzeć faktyczną umowę sprzedaży i spłacić kredyt planujemy dopiero za kilka miesięcy. Posiadając ważną promesę możemy przystąpić do spisania notarialnej umowy sprzedaży nieruchomości, która powinna zawierać w sobie wszelkie niezbędne dane dotyczące ciążącej dotychczas na nieruchomości hipoteki, a także trybie jej spłaty. Po zawarciu umowy nabywca (lub jego bank, jeżeli na zakup nieruchomości wziął on kredyt hipoteczny) przekazuje środki sprzedającemu. Wypłata należności odbywa się w dwóch częściach: jedna przekazywana jest bezpośrednio do banku na spłatę kredytu hipotecznego, druga zaś sprzedającemu. Co oczywiste, im większa kwota sprzedaży ponad kwotę kredytu, tym większy jest nasz faktyczny zarobek ze sprzedaży. Po uiszczeniu należności możemy wystąpić do sądu z wnioskiem o zdjęcie hipoteki ze spłaconej nieruchomości. Przeniesienie kredytu na inną nieruchomość Wiemy już, jak sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym. Załóżmy więc teraz, że nie chcemy przeznaczać większości kwoty ze sprzedaży nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego. Jesteśmy skłonni dalej płacić raty, a w danej chwili chcemy przede wszystkim dysponować sporą ilością gotówki. W takiej sytuacji ciekawym rozwiązaniem może być przeniesienie kredytu na inną nieruchomość, a następnie sprzedaż domu lub mieszkania, które przestało być obciążone hipoteką. Na przeniesienie kredytu na inną nieruchomość zgodę musi wyrazić bank. Żeby móc dokonać tego typu operacji, szacunkowa wartość domu lub mieszkania, na które chcemy przenieść kredyt, nie może być niższa od wartości nieruchomości, która aktualnie obciążona jest hipoteką. Nie może ono także już wcześniej być obciążone długami czy hipoteką. Po przeniesieniu hipoteki na inną nieruchomość, a więc także wykreśleniu jej z księgi wieczystej, taki pozbawiony kredytu dom lub mieszkanie, możemy w tradycyjny sposób sprzedać. Kredyt dalej będziemy spłacali w tej samej wysokości, a jego zabezpieczeniem nadal będzie hipoteka, a więc w praktyce nic się dla nas nie zmieni. Oczywiście poza tym, że uzyskamy środki ze sprzedaży nieruchomości. Podatek od sprzedaży nieruchomości Jeśli sprzedamy nieruchomość minimum 5 lat podatkowych po jej zakupie, nie zapłacimy podatku od sprzedaży nieruchomości, niezależnie od tego, na co wydamy pozyskane fundusze. Inaczej jest w przypadku sprzedaży mieszkania z kredytem hipotecznym przed upływem takiej ilości czasu. Wtedy konieczne będzie opłacenie podatku PIT w wysokości 19%. Jest jednak pewien wyjątek, który może pozwolić na uniknięcie konieczności opłacenia tego podatku. Nie jest on wymagany, kiedy dochody ze sprzedaży nieruchomości zostaną spożytkowane na własne potrzeby mieszkaniowe. Co ważne, do własnych potrzeb mieszkaniowych wliczają się raty kredytów hipotecznych (jednak już nie raty pożyczek prywatnych), co pozwoli na uniknięcie niepotrzebnego opodatkowania. Bieg lat podatkowych liczy się od początku roku nastającego po roku zakupu. W praktyce oznacza to, że aby uniknąć płacenia podatku (o ile nie planujemy przeznaczyć zysków ze sprzedaży na własne potrzeby mieszkaniowe) musimy tak naprawdę odczekać więcej niż 5 lat. Jeśli więc na przykład zakupimy nieruchomość 1 lutego 2020 roku, pierwszy rok podatkowy zacznie biec 1 stycznia 2021. Oznacza to, że ominiemy podatek sprzedając nieruchomość po 1 stycznia 2026 roku. Jak wygląda sprawa podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), kiedy chodzi o sprzedaż nieruchomości z kredytem? Tak jak i w przypadku sprzedaży nieruchomości nieobciążonej hipoteką, ciężar opłacania podatku PCC spada nie na dotychczasowego właściciela nieruchomości, a na jej nowego nabywcę. Stawka PCC to 2% wartości rynkowej nieruchomości. Istnieje możliwość zaniżenia wartości danej nieruchomości względem wartości rynkowej, ale trzeba to Urzędowi Skarbowemu odpowiednio uzasadnić – powodem może być chociażby fakt, że mieszkanie jest zaniedbane i wymaga kapitalnego remontu. Kredyt w obcej walucie a sprzedaż mieszkania z hipoteką Czy można sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym, jeśli został on zaciągnięty w innej walucie, czyli na przykład we frankach szwajcarskich lub euro? Tak, aczkolwiek warto taką decyzję dobrze rozważyć, ponieważ może się okazać niekorzystna. Wcześniejszej spłaty takiego kredytu hipotecznego będziemy mogli dokonać na dwa sposoby: w oryginalnej walucie lub w złotówkach po stawkach przewalutowania przyjmowanych przez bank. Żadna z tych opcji nie jest szczególnie zachęcająca, zwłaszcza w przypadku kredytów we frankach, które znacznie podrożały wraz ze wzrostem wartości tej waluty. Może więc powstać problem ze znalezieniem kupca, który gotowy byłby spłacić całą kwotę samego kredytu hipotecznego, nie mówiąc już o żadnym dodatkowym zysku dla sprzedającego. Czy sprzedaż mieszkania z kredytem oznacza zwrot części opłat? Kiedy spłacamy przedwcześnie kredyt hipoteczny (a to właśnie robimy podczas sprzedaży domu z kredytem), spłacamy jego część kapitałową, a więc to, co pożyczyliśmy. Bank nie może nam naliczyć za pozostały w harmonogramie czas spłaty kredytu żadnych dodatkowych odsetek, ponieważ odsetki nalicza się od kapitału – po spłacie kapitału jest to więc niemożliwe. Jednak co z opłatami jednorazowymi, które ponieśliśmy na samym początku spłaty kredytu, takimi jak ubezpieczenie czy prowizja? Co prawda wpłacaliśmy je tylko raz, ale chociażby ubezpieczenie obejmuje cały okres kredytowania. W związku z tym spłacając kredyt wcześniej, mamy prawo do wnioskowania o proporcjonalny zwrot kosztów tego typu opłat. W praktyce oznacza to, że jeśli na przykład spłaciliśmy kredyt w połowie, to możemy odzyskać połowę kosztów ubezpieczenia, prowizji, opłat administracyjnych i innych. Koszty notarialne sprzedaży mieszkania z kredytem hipotecznym We wcześniejszej części tego artykułu zostało wspomniane, że sprzedaż mieszkania z kredytem nie obejdzie się bez wizyty u notariusza. Niesie to za sobą dodatkowe koszta, którymi prawnie nie jest obciążona obowiązkowo żadna ze stron. Oznacza to, że opłaty notarialne (czyli taksę notarialną i podatek VAT w wysokości 23%) kupujący i nabywca mogą rozłożyć między siebie dowolnie, zgodnie ze swoimi wewnętrznymi ustaleniami. Całość może opłacić jedna ze stron, opłaty mogą zostać także podzielone na pół lub w innej proporcji. Przyjęło się jednak zwyczajowo, że opłaty notarialne pokrywa kupujący. Maksymalna wysokość taksy notarialnej ustalana jest rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, jednak notariusze nie mają obowiązku wyceniać swoich usług dokładnie na maksymalną dozwoloną prawnie stawkę. Mogą ustalać ceny niższe niż maksymalna taksa, ale nie wyższe. Taksę oblicza się z reguły od wartości przedmiotu umowy – w przypadku sprzedaży mieszkania chodzi o jego cenę. Aktualne stawki taksy notarialnej prezentują się następująco: do 3000 złotych – 100 zł, od 3000 do 10 000 złotych – 100 zł + 3% od nadwyżki powyżej 3000 złotych od 10 000 do 30 000 złotych – 310 zł + 2% od nadwyżki powyżej 10 000 złotych od 30 000 do 60 000 złotych – 710 zł + 1% od nadwyżki powyżej 30 000 złotych od 60 000 do 1 000 000 złotych – 1010 zł + 0,4% od nadwyżki powyżej 60 000 złotych od 1 miliona do 2 milionów złotych – 4770 zł + 0,2% od nadwyżki powyżej 1 miliona złotych od 2 milionów złotych – 6770 zł + 0,25% od nadwyżki powyżej 2 milionów złotych. Taksa notarialna przy wartości przedmiotu umowy powyżej 2 milionów złotych nie może przekraczać 10 000 zł, a jeśli zawierana jest między osobami należącymi do I grupy podatkowej– nie może przekraczać 7500 zł. W skład I grupy podatkowej wchodzą: małżonek lub małżonka, zstępni, wstępni, pasierbowie, zięciowie, synowe, rodzeństwo, ojczym, macocha i teściowie. Sprzedaż mieszkania z hipoteką - podsumowanie Warto znać odpowiedzi na pytania typu „jak sprzedać mieszkanie z kredytem?” lub „czy można sprzedać mieszkanie z kredytem hipotecznym?”. Nawet jeśli w chwili zaciągania kredytu hipotecznego wydaje nam się, że będziemy spłacać go do końca zgodnie z harmonogramem, to życie może mieć dla nas inne plany. 25, 30 czy 35 lat, przez które będziemy musieli spłacać kredyt hipoteczny, to bardzo wiele czasu, zwłaszcza biorąc pod uwagę, jak znormalizowane i łatwe stały się wyprowadzki za granicę (na przykład z powodu lepszej oferty pracy). Jest więc spore prawdopodobieństwo, że w pewnym momencie zamarzymy o sprzedaży obciążonej hipoteką nieruchomości. W takim wypadku nie ma powodów do obaw, ponieważ cały ten proces nie jest aż tak trudny i niemożliwy do przejścia, jak by się mogło na pierwszy rzut oka wydawać. Warto przy tym pamiętać, że sprzedaż mieszkania z kredytem to nie nasze jedyne rozwiązanie - możemy rozważyć także przeniesienie kredytu na inną nieruchomość i spieniężenie mieszkania lub domu, które do tej pory obciążone były kredytem.
