Przystąpienie do długu - jak działa i co trzeba wiedzieć? Sytuacja, w której dłużnik nie ma środków, aby w terminie spłacać zobowiązania jest niekorzystna zarówno dla samego dłużnika, jak i dla wierzyciela. Są jednak sposoby, na które można zminimalizować jej negatywne efekty, jak przystąpienie do długu. Przystąpienie do długu kredytowego (lub innego) znajduje zastosowanie w różnorodnych okolicznościach, warto więc wiedzieć, że istnieje taka możliwość i na czym dokładnie ona polega. Kluczowe informacje na ten temat, które mogą okazać się najbardziej przydatne, zostały zgromadzone poniżej. Przystąpienie do długu – czym jest? Przystąpienie do długu kredytowego jest jedną z dostępnych obecnie form zabezpieczenia zobowiązania, regulowaną postanowieniami kodeksu cywilnego. Zabezpieczenia kredytu to mechanizmy pozwalające na obniżenie ryzyka związanego z jego udzieleniem, to jest zwiększenie prawdopodobieństwa, że kredytodawca ostatecznie otrzyma swoją należność. Można je podzielić na dwie podstawowe kategorie: zabezpieczenia rzeczowe (np. hipoteka, będąca ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości) i osobiste, takie jak właśnie przystąpienie do długu. W przypadku zabezpieczeń osobistych dłużnik odpowiada za zobowiązanie całym swoim majątkiem. Kumulatywne przystąpienie do długu może nastąpić na dwóch podstawach: ustawowej lub umownej. To pierwsze stosuje się na przykład przy przejęciu całości i części przedsiębiorstwa (nabywca przystępuje do długu, ale dotychczasowy właściciel firmy nie jest od niego zwalniany). Natomiast umowna, jak sama nazwa wskazuje, opiera się na oświadczeniu stron - a przede wszystkim strony, która chce do zobowiązania przystąpić. Zawierana może być chociażby z powodu pogorszenia się sytuacji finansowej dłużnika (lub podwyższenia kosztów zobowiązania). Źródło: https://biznestuba.pl/finanse/nie-wszyscy-az-tak-mocno-odczuwaja-podwyzki-stop-procentowych/ Na czym polega przystąpienie do długu? Można powiedzieć, że poprzez przystąpienie do długu osoba trzecia staje się jego częścią - równolegle z dotychczasowym dłużnikiem lub dłużnikami zaczyna odpowiadać za jego spłatę. Co niezwykle istotne, odpowiedzialność wszystkich dłużników, w tym tych, którzy przystąpili do długu kredytowego już po jego zaciągnięciu (lub przed podpisaniem umowy kredytowej, w ramach tzw. przystąpienia do długu przyszłego), jest solidarna. W praktyce oznacza to, że każdy z nich odpowiada całością swojego majątku za całość długu. Nawet, jeśli jest na przykład czterech dłużników, bank może zwrócić się do jednego z żądaniem spłaty (np. zaległych rat czy całości zobowiązania, jeśli zostało wypowiedziane), chociażby ze względu na to, że dana osoba charakteryzuje się najwyższą zdolnością kredytową. W zależności od okoliczności, taki dłużnik, który sam spłacił większość czy cały dług mimo istnienia innych dłużników, może mieć później możliwość zwrotu części poniesionych wydatków, dochodząc swoich praw względem innych kredytobiorców na gruncie prawa cywilnego. Jest to jednak zupełnie oddzielna kwestia, w której nie bierze już udziału sam bank. Przystąpienie do długu – korzyści dla wierzyciela i dłużnika Przystąpienie do długu kredytowego ma jasne korzyści zarówno dla wierzyciela, jak i dla aktualnego dłużnika. Wierzyciel zyskuje większą pewność, że zobowiązanie zostanie faktycznie uregulowane - w razie, gdyby dłużnik pierwotny okazał się niewypłacalny, zawsze będzie jeszcze kolejna osoba, do której można zwrócić się z żądaniem zapłaty. Z kolei dłużnik pierwotny otrzymuje swego rodzaju wentyl bezpieczeństwa - jeśli znajdzie się w trudnej sytuacji, jest prawdopodobne, że zamiast podejmować różne potencjalnie problematyczne kroki wobec niego (takie jak np. egzekucja komornicza) bank w pierwszej kolejności skupi się na dłużniku solidarnym, znajdującym się w lepszym położeniu finansowym. Co więcej, w związku z obniżeniem się ryzyka braku spłaty zobowiązania dzięki przystąpieniu do długu, bank (czy też ogółem wierzyciel) może stać się bardziej otwarty na pewne ustępstwa. Takie jak chociażby restrukturyzację kredytu w celu ułatwienia jego spłaty, czy też dobranie do zobowiązania dodatkowej gotówki. Umowa przystąpienia do długu – jak ją sporządzić? Umowa przystąpienia do długu może zostać zawarta między dłużnikiem a osobą, która do długu przystępuje, bądź też między przystępującym a wierzycielem. W tym pierwszym przypadku nie jest konieczne uzyskanie zgody wierzyciela ani nie musi on uczestniczyć w tym procesie (np. również podpisać umowy), a w tym drugim - nie jest wymagana zgoda dłużników pierwotnych. Wynika to z faktu, że strona trzecia umowy (w zależności od tego, z kim została ona zawarta, stroną trzecią będzie wierzyciel lub dłużnik pierwotny) co prawda zostanie dotknięta skutkami zawarcia jej, ale może na niej tylko zyskać, a nie stracić, więc zgodę taką się domniemywa i nie musi ona zostać bezpośrednio wyrażona. W Polsce obowiązuje zasada swobody umów, co oznacza, że strony mogą ułożyć stosunek prawny w dowolny przyjęty przez siebie sposób, o ile jest on zgodny z prawem i zasadami współżycia społecznego. W praktyce więc nie ma jednego obowiązującego wzoru przystąpienia do długu, z którego obowiązkowo trzeba korzystać. Strony mogą sporządzić umowę samodzielnie, aczkolwiek powinna ona zawierać co najmniej kilka podstawowych elementów, aby nie było później wątpliwości co do jej skuteczności, zakresu i interpretacji. Niezbędne elementy umowy przystąpienia do długu to: dane wierzyciela, aktualnych dłużników i przystępującego do długuinformacje o zadłużeniu, do którego strona chce przystąpićwyrażenie woli przystąpienia do długu i jego spłatypodpisy stron. Strony mogą także dodać do umowy wiele innych zapisów, w zależności od okoliczności i swoich potrzeb. Przystąpienie do długu kredytowego a pozabankowego Przystąpienie do długu to instytucja prawa cywilnego, w związku z czym jest ona dostępna dla wszystkich zobowiązań powstałych na gruncie prawa cywilnoprawnego (ale już nie np. podatkowego), chyba, że wyłączają ją okoliczności (np. zapis w umowie zobowiązania). W związku z tym możliwe jest zarówno przystąpienie do długu kredytowego, jak i chociażby do pożyczki pozabankowej. Co więcej, dopuszczalne jest zarówno przystąpienie do zobowiązań pieniężnych, jak i niepieniężnych. Konieczne jest jednak spełnienie kilku przesłanek. Przystępujący musi być osobą pełnoletnią, posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych (a więc nie częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolnioną). Przystąpienie do długu a obowiązek informacyjny względem wierzyciela Jeśli przystępujący do długu kredytowego zawiera umowę z wierzycielem, nie ma wątpliwości, że wierzyciel o przystąpieniu wie. Natomiast w przypadku, gdy umowę zawierają ze sobą przystępujący i dłużnik, bez udziału wierzyciela (co jest całkowicie legalne i skuteczne), bez poinformowania go nie będzie miał tej świadomości. W związku z tym umowa przystąpienia do długu zawarta między dłużnikiem a przystępującym powinna być zgłoszona wierzycielowi po jej zawarciu. Przystąpienie do długu a poręczenie Poręczenie jest jedną z form osobistego zabezpieczenia zobowiązania i, z uwagi na podobną konstrukcję, co przystąpienie do długu, może się z omawianym mechanizmem mylić. Istnieje jednak pomiędzy tymi dwoma rozwiązaniami istotna różnica, chociaż oczywiście oba są zabezpieczeniami osobistymi i wiążą się z odpowiadaniem za zobowiązanie całym majątkiem. Chodzi o moment, w którym bank może zwrócić się do osoby przystępującej do długu, czy też go poręczające, z żądaniem spłaty zobowiązania. Przy przystąpieniu do długu dłużnik pierwotny i “nowy” są traktowani równorzędnie. Natomiast, jeśli chodzi o poręczyciela, to bank powinien kontaktować się z nim w celu spłaty zobowiązania tylko w przypadku, gdy dłużnik nie reguluje go w terminie. Można powiedzieć, że poręczyciel staje się dłużnikiem “zapasowym”. Źródło: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/398053/dobry-zwyczaj-nie-poreczaj-poreczyciele-maja-juz-0-5-mld-zl-dlugow Przystąpienie do długu a przejęcie długu Przystąpienie do długu a przejęcie długu to kwestie, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne, ale w praktyce jest tutaj kilka znaczących różnic. W przypadku przystąpienia do długu kredytowego dodatkowego dłużnika, dłużnik czy dłużnicy pierwotni nie są automatycznie zwalniani z konieczności spłaty zobowiązania, a po prostu poszerza się katalog osób odpowiedzialnych za uregulowanie długu. Natomiast przejęcie długu oznacza, że jeden dłużnik jest “podmieniany” na innego lub innych. Dotychczasowy dłużnik odstępuje od zobowiązania i bank nie może się już zwracać do niego z żądaniami uregulowania kredytu, natomiast może je kierować do nowego dłużnika. Z punktu widzenia banku korzystniejsze jest pierwsze rozwiązanie, zaś z punktu widzenia dłużnika pierwotnego - drugie. W związku z tym uzyskanie zgody od banku na przejęcie kredytu (a taka zgoda jest konieczna) może być problematyczne. Niezbędne będzie, aby nowy dłużnik charakteryzował się odpowiednio wysoką zdolnością kredytową (co najmniej dorównującą obecnemu dłużnikowi, a najlepiej większą). Przystąpienie do długu przyszłego Wspomniane już przystąpienie do długu przyszłego ma zastosowanie w sytuacji, gdy umowa kredytowa jeszcze nie została podpisana, ale już strona chce przystąpić do zobowiązania. Jest charakterystyczne dla przystąpienia do długu następującego nie z mocy umowy między stronami, a z mocy ustawy. Spotyka się je rzadziej niż przystąpienie do długu już istniejącego. Kumulatywne przystąpienie do długu - czy warto? Kumulatywne przystąpienie do długu rodzi poważne skutki prawne - z punktu widzenia dotychczasowych stron umowy kredytowej, to jest wierzyciela i dłużników, pozytywne, natomiast dla przystępującego wiąże się głównie z ryzykiem. Przed podjęciem takiej decyzji należy więc dobrze zastanowić się, czy jest to dobry krok. Z reguły decydują się na niego członkowie rodziny i najbliżsi dłużników, aby pomóc im w spłacie zadłużenia, czy też zmniejszyć ryzyko kredytowe i przekonać bank na przykład do podniesienia kwoty finansowania czy wydłużenia okresu spłaty.
