Poręczenie kredytu jest przysługą, którą wykonujemy z reguły dla członków rodziny, przyjaciół czy ogółem mówiąc osób bliskich, którym ufamy. Z reguły biorąc na siebie takie zobowiązanie, zakładamy, że kredyt będzie spłacony w terminie, nie obawiamy się więc sytuacji, w której przyjdzie nam uregulować czyjś dług. Co jednak, jeśli tak się stanie? Kiedy żyrant nie musi spłacać kredytu, a kiedy nie da się tego ominąć? Czy można odzyskać środki przeznaczone na spłatę poręczonego zobowiązania? W jakiej sytuacji żyrant nie musi uregulować długu? Kiedy żyrant nie musi uregulować długu za głównego dłużnika? Przede wszystkim wtedy, kiedy sam spłaca on go w terminie. Co jednak, kiedy tak nie jest? Czy da się uniknąć wtedy spłaty czyjegoś długu? Są określone przypadki, w których umowa poręczenia będzie nieważna, a co za tym idzie wobec poręczyciela nie będzie można wysuwać żadnych roszczeń. Należą do nich: 1 Źródło: https://media.bik.pl/informacje-prasowe/346015/w-ciagu-ostatnich-trzech-lat-o-ponad-polowe-zmniejszyla-sie-liczba-poreczycieli podpisanie umowy pod wpływem błędu (będąc w stanie upojenia alkoholowego, pod wpływem narkotyków lub silnych leków); zostanie poręczycielem pod wpływem groźby wobec siebie lub osoby bliskiej. Krótko mówiąc, mamy możliwość uchylenia się od obowiązków związanych z żyrowaniem kredytu, jeśli do podpisania umowy poręczenia ktoś nas zmusił lub zrobiliśmy to nie będąc w pełni świadomi swoich poczynań. Musimy jednak być w stanie tego typu okoliczności udowodnić. Czy z poręczenia można się wycofać? Poręczyciel ma możliwość wycofania się z poręczenia kredytu, jednak tylko pod warunkiem, że nie doszło jeszcze do opóźnień w jego spłacie, a na taką operację zgodzi się bank. Co oczywiste, może on tej zgody nie udzielić, jako że bez poręczyciela rośnie ryzyko nieodzyskania całej należności. Dlatego też, aby bank zgodził się na wycofanie poręczyciela, niezbędne będzie prawdopodobnie podjęcie dodatkowych kroków, takich jak zastąpienie go innym poręczycielem czy ubezpieczenie kredytu. Dzięki temu bank będzie miał pewność, że kredyt zostanie spłacony, nawet mimo wycofania się żyranta. Czy żyrant może domagać się zwrotu kosztów spłaty zobowiązania? Wiemy już, kiedy żyrant nie musi uregulować długu. Załóżmy, że nie kwalifikujemy się do żadnej z wymienionych powyżej przyczyn, która pozwoliłaby nam uniknąć konieczności spłacania czyjegoś długu. Czy jeśli go uregulujemy, aby sprawa nie zakończyła się egzekucją naszego mienia, możemy liczyć na zwrot kosztów od osoby, dla której poręczyliśmy kredyt? Tak, żyrant ma prawo domagać się zwrotu poniesionych kosztów na podstawie tak zwanego roszczenia regresowego. W tym celu wystarczy, że wyśle dłużnikowi wiadomość z poleceniem zapłaty. Jednak zanim to zrobi, musi niezwłocznie po dokonaniu wpłaty poinformować go o fakcie, że spłacił jego zobowiązanie. Tylko co robić, kiedy minął czas wyznaczony w naszym wezwaniu do zapłaty, a dłużnik nie wyraża chęci współpracy? Nie pozostaje nam wtedy nic innego, jak złożyć sprawę do sądu, która powinna zakończyć się egzekucją komorniczą z jego majątku. Jak bycie poręczycielem wpływa na zdolność kredytową? Jeśli poręczyliśmy kredyt i jest on spłacany przez głównego dłużnika w terminie, poręczenie nie będzie się dla nas wiązało z żadnymi finansowymi konsekwencjami. Niestety, niezależnie od tego, czy dług będzie spłacany w terminie czy nie, ucierpi za to nasza zdolność kredytowa. Co prawda w danej chwili być może nie musimy spłacać poręczonego kredytu, ale w każdej chwili może się to zmienić. Z takiego założenia wychodzą w każdym razie banki, biorąc poręczone kredyty pod uwagę tak, jakby były to nasze własne długi, które musimy regularnie spłacać. Dlatego też poręczenie kredytu może nie być najlepszym pomysłem, jeśli przykładowo chcemy niedługo później wnioskować o kredyt hipoteczny, co będzie wymagało odpowiednio wysokiej zdolności kredytowej. Alternatywne sposoby zabezpieczenia kredytu Poręczenie kredytu jest lubianym przez kredytobiorców sposobem zabezpieczenia zobowiązania, z uwagi na fakt, że jest szybkie i nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami, ani na początku, ani w czasie trwania kredytu (o ile oczywiście będzie on spłacany terminowo). Takie rozwiązanie ma jednak swoje wady, takie jak zmniejszenie zdolności kredytowej żyranta i narażanie go na odpowiedzialność za nasze długi. Dlatego warto rozważyć również alternatywne sposoby zabezpieczenia kredytu, takie jak: hipoteka zastaw ogólny lub rejestrowy ubezpieczenie kredytu weksel. Hipotekę nakłada się z reguły na nieruchomość, którą chcemy zakupić bądź zbudować za pomocą środków uzyskanych z kredytu. Oznacza, że w razie niespłacania zobowiązania wierzyciel będzie miał możliwość przejęcia i sprzedaży nieruchomości w celu odzyskania długu. Zastaw ogólny lub rejestrowy dotyczy posiadanego przez dłużnika mienia, na przykład samochodu bądź biżuterii. Podobnie jak w przypadku hipoteki, przy braku terminowych płatności wierzyciel ma możliwość sprzedaży zastawionych przedmiotów. Czym zastaw ogólny różni się od rejestrowego? W przypadku zastawu ogólnego dana rzecz przebywa przez cały okres kredytowania w posiadaniu wierzyciela (natomiast może on ją spieniężyć tylko wtedy, kiedy dług nie będzie spłacany). Zastaw rejestrowy pozwala zaś dłużnikowi cały czas korzystać z danego mienia mimo jego zastawienia, oczywiście pod warunkiem opłacania rat na czas. Ubezpieczenie kredytu może oznaczać między innymi ubezpieczenie na życie kredytobiorcy, ale także ubezpieczenie od utraty pracy. Jego zakup może być konieczny, jeśli na przykład chcemy wziąć kredyt hipoteczny z niskim (10%-owym) wkładem własnym bądź chcemy tego typu zobowiązanie zaciągnąć w pojedynkę. Weksel to wartościowe zabezpieczenie, które co prawda nie daje wierzycielowi możliwości zaspokajania należności z jakiegoś konkretnego mienia, ale ułatwia i przyspiesza drogę, jaką musi on przejść, aby móc wyegzekwować spłatę zobowiązania. Kiedy żyrant nie musi spłacać kredytu – podsumowanie Poręczenie kredytu jest poważnym zobowiązaniem, od którego można się uchylić tylko w wyjątkowych okolicznościach (chyba, że wciąż jest on spłacany na czas, jednak nawet wtedy nie będzie to łatwe). Dlatego też warto się dobrze zastanowić, zanim zdecydujemy się poprosić kogoś o zostanie naszym poręczycielem bądź zgodzimy się na bycie czyimś żyrantem. O ile kredyt rzeczywiście będzie spłacany na czas, poręczenie nie będzie miało żadnych negatywnych konsekwencji (poza zmniejszeniem się zdolności kredytowej żyranta), natomiast w sytuacji, kiedy nie zostanie on uregulowany w terminie, może to doprowadzić do kłótni, konfliktów, a nawet batalii sądowych o zwrot poniesionych kosztów. Mało jest sytuacji, w których żyrant może uniknąć spełnienia swojego obowiązku. Jest tak tylko w momencie, kiedy samo poręczenie okaże się nieważne. Ma to miejsce, kiedy na przykład podpisano umowę poręczenia pod wpływem środków odurzających bądź groźby. Kredyt poręczony, nawet taki, który jest spłacany na czas przez kredytobiorcę, obniża zdolność kredytową żyranta. Podobnie jest z niewykorzystanymi limitami kredytowymi. Bank musi bowiem brać pod uwagę ryzyko, że w pewnym momencie pojawi się obowiązek spłaty zobowiązania. Zrezygnowanie z bycia poręczycielem może być bardzo trudne. Należy w tej sprawie zwrócić się do banku, który udzielił kredytu. Jest możliwe, że nawet, jeśli będzie on skłonny umożliwić wycofanie się z poręczenia, to w zamian postawi warunek zabezpieczenia kredytu w inny sposób.
