Najistotniejszym dokumentem związanym z kredytem jest oczywiście jego umowa. Znajdziemy w niej między innymi informacje odnośnie całkowitego kosztu długu, wysokości oprocentowania i prowizji, możliwości wcześniejszej spłaty i wielu, wielu innych. Jeśli jednak ktoś zaciągał już jakieś zobowiązanie finansowe, to z pewnością pamięta, że otrzymał poza umową jeszcze jeden ważny, ale w wielu przypadkach całkowicie ignorowany i wyrzucany bez czytania dokument – harmonogram spłaty kredytu. Co warto na jego temat wiedzieć? Czym jest harmonogram spłaty kredytu? Harmonogram spłaty kredytu jest dostarczany wraz z umową kredytu lub niedługo później. Może mieć formę listową, ale też być wysłany e-mailowo czy dostępny w serwisie transakcyjnym banku. Jest to dokument pozwalający kontrolować częstotliwość i wysokość rat związanych z kredytem. Harmonogram składa się z wielu elementów, które można podzielić na dwie kategorie. Pierwsza z nich zawiera ogólne dane o kredycie, takie jak: rodzaj kredytu okres kredytowania wysokość kredytu data wypłaty środków wysokość oprocentowania. Dalsza część to już bezpośrednio harmonogram spłat, przybierający często format tabeli. Składają się na niego następujące dane: daty, do których muszą być uiszczone kolejne raty wysokość całości raty oraz jej części kapitałowej i odsetkowej całkowita pozostała kwota do zapłaty. Chociaż harmonogram może na pierwszy rzut oka wydawać się skomplikowany i nieprzyjazny dla oka, warto przyjrzeć się mu bliżej. Dzięki temu sprawdzimy, czy wszystko zgadza się z ustaleniami i czy bank przypadkiem nie popełnił jakiegoś błędu przy dokonywaniu symulacji wysokości i terminu kolejnych rat. Upewnimy się także, że wiemy na pewno, do kiedy musimy wysłać przelew, aby pieniądze trafiły do wierzyciela na czas i nie zaczęły być naliczane odsetki za opóźnienie. Jakie znaczenie ma, czy rata jest równa, czy malejąca? Jeśli nie wczytywaliśmy się dokładnie w umowę kredytu, niektóre pozycje w harmonogramie spłaty mogą nas zaskoczyć. Warto wiedzieć, że każda rata kredytu składa się z dwóch części: części odsetkowej oraz części kapitałowej. Stosuje się powszechnie dwa rodzaje rat: raty równe i raty malejące. Pierwsza z nich, jak sama nazwa wskazuje, dotyczy odsetek od kredytu, zależnych od wysokości oprocentowania, stanowiących dla banku zarobek. Część kapitałowa to z kolei część sumy, którą pożyczyliśmy. Jest to istotne, ponieważ odsetki naliczane są od wysokości kapitału, tak więc szybsza spłata kapitału oznacza mniejsze odsetki. To, jaka jest proporcja obu tych części w racie, zależne jest od tego, jaki rodzaj rat wybraliśmy. Raty malejące najwyższe są na początku, ale z biegiem czasu stają się coraz mniejszym wyzwaniem, aż na końcu okresu spłaty wynoszą bardzo niewiele. Lwią część całej raty w takim przypadku stanowi część kapitałowa, dzięki czemu co prawda co miesiąc płacimy sporo, ale znacznie zmniejszamy wysokość odsetek. Zupełnie inaczej jest w przypadku rat równych. Ich wysokość, o ile nie dojdzie do zmiany oprocentowania, jest cały czas taka sama, natomiast również, w raz z upływem czasu, zmieniają się proporcje poszczególnych części. W przeciwieństwie do rat malejących, w tym przypadku na początku okresu spłaty spłacamy mniej kapitału, a więcej odsetek, a dopiero później trend ten się odwraca. W ten sposób nie musimy na samym początku spłaty liczyć się z kosztownymi ratami, ale z drugiej strony wolniejsza spłata kapitału oznacza wyższy całkowity koszt zobowiązania. 1 Źródło: https://alebank.pl/kredyt-lepiej-brac-w-parze-czy-osobno/ Czy w harmonogramie spłaty kredytu mogą wystąpić zmiany? Zmiany w harmonogramie spłaty kredytu nie są niczym złym, czy niezwykłym i mogą wystąpić w bardzo wielu przypadkach, zwłaszcza jeśli mówimy o kredycie długoterminowym (na przykład hipotecznym). Na przestrzeni lat wiele może się wydarzyć i sprawić tym samym, że bieżący harmonogram będzie niemożliwy do dotrzymania bądź zdezaktualizuje się z jakiegoś innego względu. Pierwszym przypadkiem, w którym może dojść do zmiany harmonogramu spłaty, a mówiąc ściślej, jego skrócenia, jest nadpłacanie kredytu. W najprostszym scenariuszu, biorąc kredyt na 10 000 złotych na 10 miesięcy z ratą o wysokości nieco ponad 1000 złotych, jeśli co miesiąc wpłacimy na wyznaczone konto ponad 2000 złotych, to uregulujemy kredyt już w połowie pierwotnego harmonogramu. Innym działaniem, które może doprowadzić do zmiany harmonogramu spłaty, jest wzięcie wakacji kredytowych, czyli kilkumiesięcznej przerwy od spłaty całości rat bądź tylko ich części odsetkowej, bądź kapitałowej raty. Pominięte raty powodują wydłużenie okresu spłaty lub alternatywnie, rozkładane są na części i dodawane do kolejnych rat, co pozwala zachować ten sam okres spłaty. Tak czy inaczej, harmonogram musi ulec zmianie, ze względu na różnicę w wysokości rat i/lub ich dat oraz ilości. Kolejna sytuacja to zmiana stopy procentowej WIBOR, która wraz z marżą banku wyznacza oprocentowanie kredytu hipotecznego. Stopa procentowa WIBOR aktualizowana jest bardzo często, natomiast dla zachowania porządku i wygody klientów, banki najczęściej stosują wskaźnik WIBOR 3M (aktualizowany co trzy miesiące) lub WIBOR 6M (aktualizowany co pół roku). Dzięki temu można dokładnie przewidzieć wysokość trzech bądź sześciu następnych rat, a następne trzeba przekalkulować na podstawie nowej stopy WIBOR, jeśli zaszły w niej zmiany. Bywa także, że w ramach restrukturyzacji kredytu, który ciężko jest danemu klientowi regulować na czas, dochodzi do wydłużenia okresu spłaty. Pozwala to zmniejszyć wysokość comiesięcznych rat, natomiast zwiększa całkowite koszty kredytu. Taka restrukturyzacja wymaga oczywiście stworzenia całkiem nowego harmonogramu, ponieważ zmienia się zarówno ilość rat, jak i ich wysokość. Skąd wziąć nowy harmonogram spłaty? Może się zdarzyć, że nadpłaciliśmy kredyt, zdecydowaliśmy się na wakacje kredytowe, czy wydłużyliśmy okres spłaty kredytu i stary harmonogram jest już nieaktualny. Bywa też, że dokument ten po prostu zniszczyliśmy, zgubiliśmy lub wyrzuciliśmy, bo wydawał się niepotrzebny. Co możemy zrobić w takiej sytuacji? Bank powinien bez żadnego problemu udostępnić nam nową, zaktualizowaną symulację dat i wysokości kolejnych rat. Możemy otrzymać ją listownie lub e-mailowo, niektórzy kredytodawcy umożliwiają także dostęp do tego typu dokumentów przez swoją platformę internetową. Ważne jest, aby zawsze mieć na podorędziu najnowszą, właściwą wersję harmonogramu. Harmonogram spłaty kredytu – podsumowanie Harmonogram spłaty kredytu to bardzo ważny dokument, który często wyrzucamy czy chowamy na dno szuflady, nawet do niego nie zaglądając. Jest to spory błąd, ponieważ zdecydowanie warto mieć go pod ręką i dbać o to, aby zawsze mieć dostęp do aktualnej wersji. Unikniemy w ten sposób nie tylko błędów ze swojej strony (czyli na przykład spóźnienia się z wpłatą raty, ponieważ wydawało nam się, że przypadała ona na inny dzień), ale także ze strony kredytodawcy (przykładowo niepoprawnego naliczenia wysokości odsetek). Przeczytaj także: Czy warto nadpłacać kredyt hipoteczny? Czy spłata pożyczki ratalnej przed terminem się opłaca? Jak działa i na czym polega zawieszenie spłaty kredytu
