W dobie kryzysu gospodarczego wiele firm staje przed widmem bankructwa. Przez wysoką inflację klienci więcej pieniędzy wydają na artykuły pierwszej potrzeby, a popyt na inne dobra spada. Ostatecznym wyjściem dla przedsiębiorcy, który boryka się z problemami finansowymi, jest ogłoszenie upadłości. Co to tak naprawdę oznacza? Upadłość w potocznym rozumieniu jest tożsama z zakończeniem działalności firmy, która stała się niewypłacalna. Często słyszy się, że w ten sposób upadają duże spółki. A co z mniejszymi biznesami? Czy da się ogłosić upadłość firmy jednoosobowej? Ogłoszenie upadłości jednoosobowej działalności gospodarczej – to możliwe? Kwestie dotyczące upadku przedsiębiorstw regulowane są ustawą Prawo upadłościowe. Na jej podstawie można stwierdzić, że upadłość to tak naprawdę nie tylko jeden jedyny moment zamknięcia firmy. Tym mianem określa się całość postępowania, którego głównym celem jest zaspokojenie potrzeb wierzycieli. No dobrze, a co jeśli problemy finansowe ma nie spółka, ale małe przedsiębiorstwo z jednym właścicielem? Okazuje się, że ogłoszenie upadłości firmy jednoosobowej jest jak najbardziej możliwe, w praktyce niestety często stosowane. W 2022 r. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) zanotowała niemal 10% więcej wniosków o likwidację działalności przedsiębiorstw jednoosobowych. Upadłość JDG (jednoosobowej działalności gospodarczej) to zatem problem coraz bardziej powszechny. Najczęstsze przyczyny bankructwa jednoosobowej działalności Statystyki są bezwzględne – coraz więcej przedsiębiorców jest zmuszonych ogłosić upadłość firmy. Jednoosobowa działalność gospodarcza wyjątkowo często pada ofiarą tej trudnej, ale często koniecznej decyzji. Podjęcie tego kroku prawnego jest możliwe, gdy dłużnika uznaje się za niewypłacalnego. Zatrzymajmy się chwilę nad tym, dlaczego ogłaszanie bankructwa firmy jednoosobowej staje się codziennością. Co powoduje upadłość JDG? Za upadkiem firmy mogą oczywiście kryć się różne przyczyny. Czasami są to uwarunkowania dotyczące sytuacji konkretnego przedsiębiorstwa. Określa się jako mikroekonomiczne i często należą do nich np.: nieumiejętne zarządzanie, brak odpowiedniej strategii, zbyt szybki rozwój firmy, utrata płynności finansowej. Aspekty makroekonomiczne dotyczące szerszego otoczenia firmy mogą być przyczyną coraz większej liczby upadłości JDG. Do ogólnych przyczyn upadłości przedsiębiorstw należą: kryzys gospodarczy, wysoka inflacja, polityka fiskalna (podatkowa) państwa, regulacje prawne, silna konkurencja w danym sektorze gospodarki. Do tego dochodzą jeszcze nadzwyczajne okoliczności, których idealny przykład stanowi pandemia koronawirusa. W wyniku wprowadzonych środków ostrożności wiele biznesów tygodniami pozostawało zamkniętych, tracąc jedyne źródło przychodów. Nie każdy rodzaj działalności pozwala przecież działać zdalnie lub oferować produkty „na wynos”. Efektem obostrzeń, które miały zatrzymać rozprzestrzenianie się choroby, było więc bankructwo jednoosobowych działalności gospodarczych na szeroką skalę. Ogłoszenie upadłości firmy jednoosobowej – czy warto? W roku 2020 zmieniły się przepisy prawa upadłościowego – zostały przede wszystkim uproszczone. Najważniejszą modyfikacją było to, że bankructwo jednoosobowej działalności można teraz przeprowadzić na zasadzie upadłości konsumenckiej. Dlaczego to takie ważne? Bo wcześniej małe firmy były traktowane tak samo, jak duże spółki. To powodowało niepotrzebne skomplikowanie i wydłużenie procedur, które można przeprowadzić dużo szybciej. Co więcej, do stwierdzenia upadłości JDG niepotrzebne jest już orzekanie, czy niewypłacalność nastąpiła z winy dłużnika. Głównym celem całego postępowania nie jest zaspokojenie wierzycieli, ale oddłużenie osoby fizycznej. Z tym związanie jest kolejne udogodnienie – kosztów procesu nie ponosi dłużnik (jak w przypadku większych firm), ale często przejmuje je skarb państwa. Jak ogłosić upadłość firmy? Jednoosobowa działalność gospodarcza w likwidacji krok po kroku Dzięki nowelizacji przepisów prawa upadłość działalności gospodarczej osoby fizycznej może być przeprowadzona na zasadach wcześniej zarezerwowanych jedynie dla konsumentów. Oznacza to prostsze i mniej rygorystyczne reguły dla mniejszych przedsiębiorców. Jak więc przeprowadzić procedury upadłości konsumenckiej JDG? Przede wszystkim najpierw trzeba stwierdzić niewypłacalność – podstawę ogłoszenia bankructwa firmy jednoosobowej. Definiuje się ją, według Prawa upadłościowego, jako utratę zdolności do regulowania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Opóźnienie w spłacie musi wynosić co najmniej 3 miesiące. Jakie są kolejne kroki do ogłoszenia upadłości JDG? Złożenie wniosku do rejonowego sądu gospodarczego i wniesienie opłaty – zaliczki na wydatki w toku postępowania. Postępowanie sądowe, w czasie którego sąd bada okoliczności złożenia wniosku. Posiedzenie, na którym zostaje wydana decyzja o ogłoszeniu upadłości firmy jednoosobowej. Odbywa się nie później niż dwa miesiące po złożeniu wniosku. Postępowanie upadłościowe – syndyk przejmuje kontrolę nad majątkiem upadłego, ocenia jego wartość i sporządza listę wierzytelności. Sprzedaż majątku (likwidacja masy upadłości) i podział otrzymanej sumy między wierzycieli. Sądowe postanowienie o planie spłaty długów i zasady umorzenia części niespłaconej. Jest to procedura nieco uproszczona, stosowana podczas ogłaszania upadłości jednoosobowej działalności gospodarczej. Różni się od zasad obowiązujących likwidację większych przedsiębiorstw. Podstawowym uproszczeniem dla osób fizycznych jest brak ustanawiania tymczasowych nadzorców sądowych (TNS) na etapie składania wniosków. Nadzorca miał za zadanie głównie zabezpieczenie majątku wnioskującego. Dokumenty, których potrzebujesz, aby ogłosić upadłość JDG Ogłoszenie bankructwa firmy jednoosobowej wymaga załatwienia szeregu formalności. Najpierw trzeba postarać się o wykreślenie firmy z rejestru CEIDG, bo tylko w ten sposób można skorzystać z preferencyjnych zasad, które daje wspomniana wcześniej nowelizacja Prawa upadłościowego. Przedsiębiorca powinien też przygotować dokumenty, które potwierdzają, że jest niewypłacalny. To warunek konieczny, aby można było ogłosić upadłość. Mogą przydać się więc wszelkie umowy powodujące powstanie zobowiązań, wezwania do zapłaty, korespondencja z wierzycielami, a także pokwitowania spłat rat kredytów i pożyczek. Później potrzebny będzie wniosek do sądu o ustalenie upadłości konsumenckiej JDG – a tak naprawdę osoby samego właściciela, który tę działalność prowadził. Firma formalnie na tym etapie już nie istnieje. Upadłość działalności gospodarczej osoby fizycznej – plusy i minusy Decyzja o zakończeniu działalności nierentownej firmy nigdy nie jest łatwa, zwłaszcza jeśli zainwestowaliśmy w działalność mnóstwo czasu, pieniędzy i pasji. Tym bardziej ciężko zdecydować się na ogłoszenie upadłości firmy jednoosobowej, z którą się utożsamialiśmy. Jeśli wciąż nie jesteś pewien, czy powinieneś wybrać takie rozwiązanie, pomocne może okazać się rozważenie jego plusów i minusów. Czy ogłoszenie bankructwa firmy jednoosobowej może w ogóle mieć jakieś zalety? Okazuje się, że tak! Przede wszystkim celem przeprowadzenia procesu upadłości konsumenckiej jest oddłużenie, co stanowi zaletę samą w sobie. Pozwala na nowy start z czystym kontem. Do innych korzyści zaliczamy: możliwość umorzenia całości lub części długów; ochrona przed bezdomnością (jeśli sprzedana w toku postępowania nieruchomość jest miejscem zamieszkania dłużnika, może on starać się o środki na wynajem nowego lokum); zawieszenie, a następnie umorzenie postępowań egzekucyjnych; brak konieczności posiadania majątku; przywrócenie równowagi psychicznej dłużnika dzięki ograniczeniu stresu związanego np. z postępowaniami egzekucyjnymi i pojawienie się lepszych perspektyw na przyszłość. Rozwiązanie tak radykalne, jak ogłoszenie upadłości jednoosobowej działalności gospodarczej nie jest oczywiście pozbawione wad. Jako najważniejsze minusy należy wymienić: pozbawienie upadłego całego majątku, który od tej pory stanowi tzw. masę upadłości; zajęcie przez syndyka sporej części wynagrodzenia w sytuacji, gdy dłużnik podejmie pracę; czas trwania procedur; brak możliwości umorzenia niektórych zobowiązań (alimentów, grzywien, zadośćuczynień i długów zatajonych umyślnie); negatywne konsekwencje dla współmałżonków dłużnika – do masy upadłości wlicza się majątek wspólny; publiczna dostępność informacji o upadłości. Zakończenie działalności firmy poprzez ogłoszenie upadłości konsumenckiej to sposób niepozbawiony wad. Mimo wszystko, w przypadku działalności jednoosobowej, może okazać się rozwiązaniem korzystnym. Ogłoszenie bankructwa firmy jednoosobowej – ile to kosztuje? Sądowy wniosek o upadłość konsumencką JDG to koszt 30 zł. Należy jednak pamiętać, że do tej kwoty doliczyć trzeba wydatki związane z przebiegiem postępowania, czyli wynagrodzenie syndyka. W zależności od stopnia skomplikowania sprawy może ono wynosić od 4 do 10 tysięcy złotych. Jeśli zdecydujesz się skorzystać z pomocy prawnej, będziesz musiał liczyć się z kolejnymi wydatkami. Co z firmą po ogłoszeniu upadłości? Gdy upada duża firma, możliwych skutków upadłości jest sporo. Przedsiębiorstwo może zostać przejęte przez inną spółkę, która będzie kontynuować działalność. Jeśli jednak chcesz skorzystać z uproszczonych procedur upadłości konsumenckiej, musisz najpierw wyrejestrować firmę, która w konsekwencji przestaje istnieć pod względem prawnym. Inaczej musiałbyś ogłosić upadłość na zasadach ogólnych, bez korzyści płynących z zastosowania uproszczeń. Upadłość konsumencka JDG – podsumowanie Jeśli trudna sytuacja zmusiła Cię do ogłoszenia bankructwa firmy jednoosobowej, to musisz wiedzieć, że widać stąd światełko w tunelu. Upadłość konsumencka, z której możesz skorzystać, pozwala bowiem na całkowite oddłużenie, a dzięki temu możesz „zacząć od nowa”. To rozwiązanie nie jest pozbawione wad, ale w przypadku niewypłacalności warto poważnie je rozważyć. Zaciąganie kolejnych kredytów i pożyczek raczej tutaj nie pomoże – prędzej wpędzi Cię w spiralę zadłużenia. Dlatego sprawdź możliwość skorzystania z postępowania upadłościowego, które regulują przepisy prawa upadłościowego.
