16 min
czym-jest-plynnosc-finansowa

Sam fakt, że firma przynosi zyski, nie musi oznaczać jej dobrej kondycji finansowej. Zwracając uwagę jedynie na ten czynnik, omijamy inne, które mogą sygnalizować poważne problemy w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Rentowność firmy to bez wątpienia coś, na co należy kłaść nacisk, ale co najmniej równie istotna jest płynność finansowa. Zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka płynność może mieć dla przedsiębiorstwa katastrofalne skutki. Dlatego też zdecydowanie warto poszerzyć swoją wiedzę na ten temat. Tylko czym jest płynność finansowa i dlaczego jest tak ważna? Jak ją analizować i nią zarządzać, a także czym grozi jej utrata? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdują się poniżej.

Płynność finansowa przedsiębiorstwa to, przyjmując najprostszą definicję, jego zdolność do terminowej spłaty zobowiązań krótkoterminowych – mowa tutaj zarówno o ratach kredytów, jak i zobowiązaniach wobec kontrahentów oraz możliwości terminowej wypłaty wynagrodzeń pracownikom. Płynność finansowa na optymalnym poziomie pozwala dokonywać inwestycji (w tym zakupu towarów i usług) bez obawy o powstanie problemów ze spłatą zobowiązań na czas. Ponadto umożliwia szybką i bezproblemową zamianę aktywów firmy na środki pieniężne, jeśli pojawi się taka potrzeba.

Dlaczego trzeba zwracać uwagę na płynność finansową?

Płynność finansowa może nie wydawać się aż tak istotna na pierwszy rzut oka, ale w rzeczywistości jest kluczowym czynnikiem, od którego zależy sukces przedsiębiorstwa. Duża część firm, które ogłaszają upadłość, podejmuje taką decyzję właśnie z uwagi na brak płynności finansowej.

Zachowaj płynność finansową w firmie dzięki korzystnemu kredytowi.

Doradcy Habza Finanse pomogą Ci pozyskać korzystny kredyt, który przeznaczysz na potrzeby swojej firmy.

Nawet rentowna firma może borykać się z brakiem płynności finansowej. Dzieje się tak, kiedy na dłuższą metę firma osiąga dobre wyniki, ale nie dysponuje krótkoterminowo znacznymi środkami.

Analiza płynności finansowej

Analiza płynności finansowej polega na przeprowadzeniu wyliczeń, służących ustaleniu, w jakiej kondycji finansowej znajduje się przedsiębiorstwo. Warto ją przeprowadzać stosunkowo często, zwłaszcza, jeśli często dochodzi do zmian w zakresie wpływów i wydatków. Analizę płynności finansowej można rozpatrywać w następujących aspektach:

  • statystycznym
  • dynamicznym.

Ujęcie statystyczne odnosi się do pozycji finansowej firmy w danym, wybranym momencie. Z kolei ujęcie dynamiczne obejmuje ustalony przez nas okres (na przykład ostatni rok). Do przeprowadzenia rzetelnej analizy płynności finansowej niezbędne będą informacje zawarte w:

  • bilansie
  • rachunku zysku i strat
  • rachunku przepływów pieniężnych, czyli cash flow.

W ujęciu statycznym dane czerpiemy z bilansu i rachunku zysku i strat, zaś w ujęciu dynamicznym wykorzystujemy rachunek przepływów pieniężnych oraz wskaźniki płynności finansowej.

Bilans

Bilans to przygotowywany na dany moment wykaz aktywów i pasywów danego przedsiębiorstwa. Aktywa dzieli się na trwałe i obrotowe. Do aktywów trwałych zaliczamy:

  • wartości niematerialne i prawne
  • rzeczowe aktywa trwałe
  • należności długoterminowe
  • inwestycje długoterminowe
  • długoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

Z kolei w poczet aktywów obrotowych wchodzą:

  • zapasy
  • należności krótkoterminowe
  • inwestycje krótkoterminowe
  • krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe.

W przypadku pasywów dokonuje się podziału na kapitał własny oraz zobowiązania i rezerwy na zobowiązania. W skład kapitału własnego wchodzą między innymi:

  • kapitał podstawowy
  • kapitał zapasowy
  • zysk lub strata z lat ubiegłych.

Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania to, jak wskazuje sama nazwa, zobowiązania (krótko i długoterminowe) i rezerwy na nie, a także rozliczenia międzyokresowe.

Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat daje obraz tego, jak duże zyski lub straty przynosi przedsiębiorstwo, na podstawie jego przychodów oraz kosztów działalności. W skład rachunku zysków i strat wchodzą między innymi:

  • przychody netto ze sprzedaży
  • koszty sprzedaży i ogólnego zarządu
  • zysk lub strata ze sprzedaży
  • przychody i koszty operacyjne
  • zysk lub strata z działalności operacyjnej
  • przychody i koszty finansowe.

Rachunek przepływów pieniężnych

Rachunek przepływów pieniężnych ukazuje, jak w danym czasie przepływały przez przedsiębiorstwo środki pieniężne, a przede wszystkim skąd one pochodziły i w jaki sposób zostały wykorzystane. Wyszczególnia się w nim przepływy:

  • z działalności operacyjnej
  • z działalności inwestycyjnej
  • z działalności finansowej.

Rachunek przepływów pieniężnych można sporządzić przy wykorzystaniu jednej z dwóch metod:

  • metody pośredniej
  • metody bezpośredniej.

W przypadku tej pierwszej badamy przepływy pieniężne poprzez zestawienie ze sobą wpływów i wydatków, zaś metoda bezpośrednia opiera się na odejmowaniu od zysku netto przedsiębiorstwa kosztów, jakie zostały poniesione, aby go wygenerować.

Czym są wskaźniki płynności finansowej?

Wskaźniki płynności finansowej to, jak wskazuje sama ich nazwa, uzyskiwane za pomocą specjalnych wzorów wskaźniki pozwalające łatwo i szybko ocenić poziom płynności finansowej. Żeby można było je uznać za wartościowe, wszystkie wskaźniki płynności finansowej powinny być:

  • mierzalne
  • porównywalne
  • możliwe do zinterpretowania.

Mierzalne, a więc możliwie do zmierzenia przy wykorzystaniu odpowiednich danych (wspomnianego wcześniej bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływu środków). Porównywalne, co oznacza, że można ze sobą porównywać wyniki uzyskane z pewnym odstępem czasowym. Możliwe do zinterpretowania, czyli można z nich wyciągnąć określone wnioski. Wyróżniamy trzy podstawowe wskaźniki płynności finansowej:

  • wskaźnik płynności bieżącej (current ratio)
  • wskaźnik płynności szybkiej (quick ratio)
  • wskaźnik natychmiastowej wymagalności
  • wskaźnik płynności gotówkowej (cash ratio).

Wskaźnik płynności bieżącej

Wskaźnik płynności bieżącej określa, czy firma jest w stanie terminowo pokryć zobowiązania (kredyty, zobowiązania wobec kontrahentów, wynagrodzenia pracowników i inne) za pomocą aktywów obrotowych. Jeśli chodzi o wskaźnik bieżącej płynności interpretacja jest następująca: wysoka płynność bieżąca sygnalizowana jest wskaźnikiem płynności bieżącej wynoszącym około 2. Za normę, która świadczy o bezpieczeństwie finansowym uznaje się wskaźnik na poziomie 1,2.

Czujesz, że możesz sobie nie poradzić ze swoją sytuacją finansową?

Skorzystaj z pomocy jednego z doświadczonych ekspertów Habza Finanse. Sprawdź i przekonaj się ile możesz zaoszczędzić.

Utrzymujący się poniżej 1,0 wskaźnik płynności bieżącej może świadczyć o potencjalnych problemach w terminowej spłacie zobowiązań. Oznacza bowiem, że suma aktywów równa jest sumie zobowiązań, a więc nie posiadamy swoistej poduszki bezpieczeństwa w postaci zapasu aktywów gotowych do spieniężenia. Wskaźnik bieżącej płynności finansowej wyliczamy dzieląc aktywa bieżące przez zobowiązania bieżące. Wzór prezentuje się następująco: Wskaźnik bieżącej płynności finansowej = aktywa bieżące/zobowiązania bieżące

Wskaźnik płynności szybkiej

Wskaźnik płynności szybkiej oznacza możliwość szybkiego pokrycia zobowiązań bieżących za pomocą aktywów bieżących pomniejszonych o zapasy. Zapasy nie są bowiem aktywami o dużym stopniu płynności, a więc ich szybkie spieniężenie może być problematyczne. Wzór na wskaźnik płynności szybkiej jest następujący: Wskaźnik szybkiej płynności finansowej = (aktywa bieżące – zapasy)/(zobowiązania bieżące) Optymalny wynik oscyluje w granicach 1,0-1,2, przy czym w tym wypadku to 1,0 jest najlepszym wynikiem.

Wskaźnik natychmiastowej wymagalności

Wskaźnik natychmiastowej wymagalności odzwierciedla, czy firma jest w stanie spłacić bieżące zobowiązania przy wykorzystaniu aktywów bieżących, z wyłączaniem zarówno zapasów, jak i należności. Wskaźnik natychmiastowej wymagalności oblicza się ze wzoru: Wskaźnik natychmiastowej wymagalności = (aktywa bieżące – zapasy i należności)/(zobowiązania bieżące)

Wskaźnik płynności gotówkowej

Za pomocą wskaźnika płynności gotówkowej możemy określić, w jakim stopniu jesteśmy w stanie spłacić bieżące zobowiązania za pomocą gotówki i innych łatwych do upłynnienia aktywów. Wzór na obliczanie wskaźnika płynności gotówkowej? Wskaźnik płynności gotówkowej = środki pieniężne/zobowiązania bieżące-zapasy Rekomenduje się, aby wynik był utrzymywany na poziomie od 0,1 do 0,2.

Czym grozi utrata płynności finansowej?

Utrata płynności finansowej oznacza w praktyce utratę możliwości terminowej spłaty zobowiązań. W związku z tym pogorszeniu ulega ogólna sytuacja finansowa przedsiębiorstwa, a w dłuższym rozrachunku także jej wyniki finansowe. W związku z trudnością w spłacie obecnych zobowiązań nie ma możliwości zaciągania kolejnych, a więc niemożliwe są inwestycje. Utrudnione będzie także bieżące funkcjonowanie przedsiębiorstwa – na przykład bez zakupu surowców niemożliwa będzie produkcja, a w związku z tym także sprzedaż i osiąganie zysków. Wynikiem utraty płynności finansowej będzie również pogorszenie pozycji rynkowej firmy względem konkurencyjnych przedsiębiorstw, co utrudni dalsze działanie nawet po rozwiązaniu krótkoterminowych problemów. Jak widać, płynność finansowa jest niezwykle istotna i jej utrata może mieć katastrofalny wpływ na działanie firmy. Zarówno w odniesieniu do jej sytuacji bieżącej, jak i dalszych perspektyw.

Skutki zbyt wysokiej płynności finansowej

Wiemy już, dlaczego płynność finansowa nie może być zbyt niska i czym to grozi. Jak jednak wygląda sytuacja w przypadku zbyt wysokiej płynności? Z czym się to wiąże? Jeśli płynność jest bardzo wysoka, oznacza to, że firma ma dużo „zamrożonych” środków finansowych. Wbrew pozorom nie jest to wcale pozytywny stan rzeczy, ponieważ są to środki, które można by wykorzystać w sposób – przede wszystkim na inwestycje, a co za tym idzie rozwój przedsiębiorstwa i w dalszej perspektywie większe zyski.

Zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie

Utrata płynności finansowej w przedsiębiorstwie to realne zagrożenie nawet dla pozornie dobrze funkcjonujących firm. Wystarczy bowiem, aby nasi kontrahenci okazali się niewypłacalni, aby powstał zator finansowy uniemożliwiający terminową spłatę bieżących należności. Zarządzanie płynnością finansową to w pierwszej kolejności dokonywanie jej dokładnego przeglądu i analizy przy wykorzystaniu powyżej wymienionych czynników. Dzięki temu będziemy mogli ustalić, co wpływa negatywnie na naszą płynność finansową, a także co możemy zrobić, aby zminimalizować związane z nią ryzyko. Kroki, które można podjąć, aby uniknąć ryzyka zatorów finansowych prowadzących do utraty płynności to chociażby dokładna weryfikacja kontrahentów pod kątem wypłacalności, a także sporządzanie umów zawierających dodatkowe zabezpieczenia (zastaw, weksel) oraz kary umowne za nieterminową spłatę. Odpowiedzialne zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie wiąże się również z rozsądnym budżetowaniem oraz dokonywaniem na bieżąco korekt w budżecie, jeśli pojawi się taka potrzeba.

Faktoring sposobem na poprawienie płynności finansowej

Zostało już wspomniane, ze sporym zagrożeniem dla każdej firmy są nieterminowe płatności ze strony kontrahentów. Niestety, nie zawsze możliwe jest nieudzielanie odroczonych płatności. Często jest to jedyna forma pozwalająca przyciągnąć i utrzymać klientów. Faktoring to sposób, który pozwala zachować płynność finansową na dobrym poziomie, przy jednoczesnej możliwości zezwalania kontrahentom na odroczenie płatności. Jest to nic innego, jak cesja (przekazanie) wierzytelności firmie faktoringowej. W ten sposób my nie musimy czekać na zapłatę od kontrahenta, a od razu cieszymy się znaczną częścią kwoty, na którą opiewała faktura. Jeśli kontrahent okaże się niewypłacalny, to nie my będziemy musieli martwić się i zajmować tym, jak ściągnąć z niego naszą należność.

Kredyt – rozwiązanie problemu z zatorami finansowymi

Firma, która jest rentowna, ale z uwagi na zatory finansowe utraciła płynność finansową, może starać się o kredyt w banku. Za jego pomocą można spłacić krótkoterminowe zobowiązania i poprawić swoją płynność finansową. Przede wszystkim w ten sposób możemy ustabilizować sytuację finansową firmy do czasu ustania zatoru finansowego. Wszystko to jednak pod warunkiem, że firma jest, jak już zostało wskazane, rentowna. Oznacza to, że dotychczas przynosiła zyski, a jej problem jest krótkoterminowy. Niska zdolność kredytowa czy zła historia kredytowa może przekreślić szanse na otrzymanie kredytu. Znaczenie może mieć również staż przedsiębiorstwa – niektóre banki wymagają, aby firma istniała od co najmniej 12 miesięcy, aby móc dostatecznie ocenić jej kondycję finansową. Alternatywą dla kredytu lub faktoringu (bądź ich uzupełnieniem), która również będzie miała pozytywny wpływ na płynność finansową przedsiębiorstwa, może być leasing, którego dużą zaletą jest możliwość przeprowadzenia korzystnej optymalizacji podatkowej.

Inne rodzaje płynności

Można spotkać się również z pojęciami, takimi jak płynność rynku, a także płynność aktywów. Płynność danego rynku oznacza, że możliwe jest na nim dokonanie transakcji bez żadnych ograniczeń, a więc zawsze znaleźć można zarówno nabywców, jak i sprzedawców. Rynki o niskiej płynności są mało atrakcyjne dla sprzedawców, ponieważ żeby znaleźć kupców dla swoich usług lub towarów, muszą oni drastycznie obniżyć ceny. Płynność aktywów dotyczy tego, jak łatwo jest dany aktyw spieniężyć za cenę rynkową, a więc nie będąc na takiej transakcji stratnym, przy możliwie jak najniższych kosztach. Najbardziej płynnymi aktywami są aktywa rynku pieniężnego. Średnią płynność wykazują należności od kontrahentów (czyli faktury z opóźnioną płatnością i kredyty kupieckie) oraz papiery wartościowe (długoterminowe i średnioterminowe), zaś niską – zapasy materiałów.

Split payment a płynność finansowa

1 listopada 2019 roku przyniósł dla niektórych branż zmianę, która krytykowana jest przez część przedsiębiorców za negatywny wpływ na płynność kredytową. Mowa o obowiązkowym stosowaniu mechanizmu split payment, a więc wysyłania kwoty podatku VAT od razu na specjalny rachunek, oddzielony od rachunku głównego.

Czujesz, że możesz sobie nie poradzić ze swoją sytuacją finansową?

Skorzystaj z pomocy jednego z doświadczonych ekspertów Habza Finanse. Sprawdź i przekonaj się ile możesz zaoszczędzić.

Z rachunku przeznaczonego na podatek VAT przedsiębiorcy nie mogą dowolnie korzystać, co oznacza, że w przypadku naliczenia wyższego podatku, niż w rzeczywistości jest należny, część środków będzie na nim „zamrożona”, co może źle wpłynąć na płynność finansową.

Płynność finansowa – podsumowanie

Płynność finansowa odgrywa dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przedsiębiorstwa. Dlatego też tak bardzo wartościowa jest częsta analiza płynności finansowej, która pozwala kontrolować, jak wygląda sytuacja w tym zakresie w naszej firmie. Warto przeprowadzać ją zarówno na początku, jak i na końcu okresu rozliczeniowego, a następnie porównywać wyniki. Wskaźniki płynności finansowej na pierwszy rzut oka mogą wydawać się nieco skomplikowane, ale w rzeczywistości nie powinniśmy mieć dużego problemu z ich obliczeniem. Wskaźnik płynności bieżącej, wskaźnik płynności szybkiej, wskaźnik natychmiastowej wymagalności, a także wskaźnik płynności gotówkowej mogą nam dostarczyć wartościowych danych na temat tego, jakie są nasze możliwości w zakresie spłaty bieżących zobowiązań. Odpowiednie zarządzanie płynnością finansową w przedsiębiorstwie jest tym, co pozwoli nam oddalić groźbę niewypłacalności i utrzymać kondycję finansową firmy na dobrym poziomie. Niska płynność finansowa nie musi od razu oznaczać, że firma znajduje się na skraju upadku, jest to jednak coś, na co zdecydowanie warto zwrócić uwagę (nawet, jeśli zyski są satysfakcjonujące). Na szczęście nawet, jeśli już pojawiły się zatory finansowe i miały one negatywny wpływ na naszą płynność, nie oznacza to, że już nic się nie da zrobić. Faktoring, kredyt czy leasing to rozwiązania, które mogą pozwolić przywrócić płynność finansową i umożliwić firmie bezproblemowe funkcjonowanie do czasu ustania zatorów.

Oceń ten post

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *


Masz pytania?
Skontaktuj się z nami

Zadzwoń teraz

Wypełnij wniosek online
To tylko 2 minuty

Wypełnij wniosek