Ciągłe monitorowanie stanu finansowego firmy to nieodłączna część bycia przedsiębiorcą. Jeśli nie będziemy trzymać ręki na pulsie, może się w najmniej spodziewanym momencie okazać, że jesteśmy w znacznie gorszej sytuacji, niż sądziliśmy. Ponadto wczesne wykrycie jakichkolwiek niepokojących zmian i trendów pozwala dokonać zmian i poprawek, zanim jeszcze firma zdąży poważnie ucierpieć. Rentowność firmy to jeden z najistotniejszych aspektów, na które zdecydowanie warto zwrócić uwagę. Tylko czym właściwie jest rentowność przedsiębiorstwa i wskaźnik rentowności? Ile wynosi próg rentowności? Rentowność firmy – co to oznacza? Rentowność przedsiębiorstwa odnosi się do tego, jak sprawnie jest ono zarządzane i z jakimi skutkami działa – czy przynosi zyski, czy może straty, i jaka jest między nimi relacja. Precyzyjnie określając rentowność firmy, jesteśmy w stanie uzyskać kompletny ogląd jej sytuacji finansowej. Bardzo wielu przedsiębiorców, zwłaszcza tych początkujących, sukces swojej firmy opiera na wysokim przychodzie. Prawda jest jednak taka, że firma może jednocześnie przynosić duży przychód i być całkowicie niezyskowna. Jak to możliwe? Wystarczy, że związane z działalnością koszty okażą się zbyt wysokie, a pochłoną znaczną większość, jeśli nie całość przychodu. W związku z tym ostateczny dochód będzie bardzo niski lub nawet zanotowane zostaną straty. Rentowność wyraża się z reguły procentowo, a oblicza się ją za pomocą tak zwanych wskaźników rentowności. Rodzaje rentowności Przy analizowaniu sytuacji finansowej firmy należy wziąć pod uwagę różne czynniki indywidualne, takie jak to, w jakiej branży działamy. Dobór najlepiej dopasowanego do specyfiki naszej działalności rodzaju rentowności pozwoli na uzyskanie rzetelnych i miarodajnych wyników. Można mówić o rentowności: handlowej ekonomicznej finansowej Rentowność handlowa Rentowność handlowa to inaczej rentowność sprzedaży (z języka angielskiego return on sales), a więc, jak łatwo można się domyślić, dotyczy ona zysków osiąganych ze sprzedaży produktów. Wskaźnik rentowności handlowej pozwala określić, jaki zysk (przed jego opodatkowaniem) zazwyczaj uzyskujemy z jednej jednostki przychodu ze sprzedaży. Wylicza się go z następującego wzoru: Wskaźnik rentowności sprzedaży = (wynik finansowy brutto/przychody ze sprzedaży) x 100% Nie da się wskazać uniwersalnej wartości referencyjnej dla tego wskaźnika, ponieważ bardzo istotne jest tutaj to, jakiego rodzaju produkty sprzedajemy, a mówiąc jeszcze konkretniej, jak długi jest ich cykl produkcyjny i jak szybko możemy je spieniężyć. Wobec tego wynik, który w jednej branży byłby niezbyt imponujący, w drugiej może być uważany za bardzo dobry. Czynniki, które mają największy wpływ na rentowność sprzedaży, to przede wszystkim: ilość sprzedanych produktów i koszty ich wytwarzania strategia cenowa i marketingowa firmy koniunktura gospodarcza dobór źródeł finansowania strategia podatkowa firmy. Rentowność ekonomiczna Rentowność ekonomiczna, zwana też rentownością majątku lub rentownością aktywów, to stosunek wyniku finansowego firmy, czyli osiąganych zysków, do wszystkich aktywów posiadanych przez przedsiębiorstwo. W ten sposób możemy dowiedzieć się, jak spółka radzi sobie nie tylko z wypracowywaniem zysków, ale także z rozsądnym gospodarowaniem zasobami. Wysoka rentowność ekonomiczna dobrze świadczy o kondycji finansowej firmy (i kompetencji osób nią zarządzających), w związku z czym jest to czynnik, który często brany jest przez banki pod uwagę podczas analizowania wniosków o kredyt firmowy. Wskaźnik rentowności ekonomicznej oblicza się z następującego wzoru: Wskaźnik rentowności ekonomicznej = (zysk netto/aktywa ogółem) x 100% Jednak jak widać, korzystając z tego wzoru, obliczamy rentowność w odniesieniu do wszystkich aktywów: zarówno trwałych, jak i obrotowych. Jeśli zależy nam na jeszcze większej ilości detali, warto oprócz ogólnego wskaźnika rentowności aktywów obliczyć go także osobno dla poszczególnych ich rodzajów. Wystarczy w tym celu obliczyć osobno wskaźnik rentowności aktywów trwałych i aktywów obrotowych, wykorzystując do tego podane niżej wzory. Wskaźnik rentowności aktywów trwałych = (zysk netto/aktywa trwałe) x 100% Wskaźnik rentowności aktywów obrotowych = (zysk netto/aktywa obrotowe) x 100% Rentowność finansowa Rentowność finansowa firmy to inaczej rentowność kapitału własnego. Określa, jaki zysk przypada na jednostkę kapitału własnego, tym samym pozwalając ocenić, jak dobrze pracuje zaangażowany przez właścicieli kapitał. Wskaźnik rentowności finansowej można obliczyć korzystając z poniższego wzoru: Wskaźnik rentowności finansowe = (zysk netto/kapitał własny) x 100% Im wyższy wskaźnik, tym lepsza kondycja finansowa firmy, a tym samym większy jej potencjał. Próg rentowności – jak obliczyć? Zanim przejdziemy do odpowiedzi na pytanie „próg rentowności jak obliczyć?”, warto wyjaśnić, czym próg rentowności właściwie jest. Próg rentowności, w języku angielskim nazywany break even point (BEP), oznacza wielkość sprzedaży, przy której przychody i koszty uzyskania dochodu się wzajemnie równoważą. Jest to punkt, w którym przedsiębiorstwo nie przynosi ani strat, ani zysków, a jego wynik finansowy jest równy zeru. Żeby móc obliczyć próg rentowności, należy najpierw dokonać podziału ponoszonych przez firmę kosztów na stałe i zmienne. W poczet stałych kosztów zaliczyć należy takie, które wynoszą tyle samo, niezależnie, czy (i ile) firma w danym momencie produkuje. Może to być na przykład czynsz, wynagrodzenie stałe pracowników czy opłaty abonamentowe. Koszty zmienne, jak wskazuje sama ich nazwa, zmieniają się proporcjonalnie do rozmiarów produkcji. Wiążą się przede wszystkim z wydatkami na poczet zakupu surowców, a także tymi wynikającymi ze zużytej energii. Próg rentowności można obliczyć w ujęciu: ilościowym wartościowym. W tym pierwszym przypadku wyliczamy ilość produktów, które firma musi sprzedać, aby zrównać przychody z tego tytułu z kosztami ich wyprodukowania. Próg rentowności ilościowej wylicza się z następującego wzoru: Próg rentowności ilościowej = koszty stałe/(cena produktu – koszty zmienne) Za koszty zmienne we wzorze należy podstawić koszty zmienne w przeliczeniu na jeden produkt. Z kolei wartościowy próg rentowności to wskaźnik pokazujący, jakie przychody ze sprzedaży musimy osiągnąć, aby po odliczeniu kosztów wyjść „na zero”. Do jego wyliczenia należy posłużyć się poniższym wzorem: Próg rentowności wartościowej = cena produktu x [koszty stałe/(cena/koszty zmienne)] Źródło: https://mfiles.pl/pl/index.php/Plik:BEP.png Rentowność firmy – podsumowanie Rentowność firmy jest znacznie bardziej istotna niż sam fakt, że ma ona duże przychody. Dlatego też wskaźniki rentowności są tak istotne i warto je co jakiś czas obliczać, aby kontrolować, w jakiej sytuacji finansowej znajduje się nasze przedsiębiorstwo. Co robić po ich obliczeniu? Jeśli chodzi o wskaźniki rentowności interpretacja nie jest prosta, ponieważ ich optymalne wartości różnią się dla poszczególnych branż. Ogółem mówiąc można jednak stwierdzić, że im wyższe wskaźniki rentowności, tym lepiej.